Naplata duga-izvršni postupak

Koliko puta se desilo da ste nekome pozajmili novac, prodali robu ili izvršili uslugu, a da to niste uspeli da naplatite?

U ovom tekstu ćemo pokušati da Vam objasnimo koji su najefikasniji načini naplate dugova, odnosno novčanih potraživanja.

Kratka napomena na samom početku: lica u izvršnom postupku jesu izvršni poverilac (lice kojem izvršni dužnik duguje novac) i izvršni dužnik (lice koje duguje novac izvršnom poveriocu).

OSNOV POTRAŽIVANJA (DUGOVANJA)

Da biste znali kome i na koji način da se obratite radi naplate duga, prvenstveno je važno da opredelite da li isprava na osnovu koje možete da pokrenete izvršni postupak predstavlja verodostojnu ili izvršnu ispravu.

Ukoliko je osnov Vašeg potraživanja menica i ček domaćeg ili stranog lica; izvod iz Centralnog registra hartija od vrednosti o stanju na računu zakonitog imaoca obveznica ili instrumenta tržišta novca (trezorski, blagajnički i komercijalni zapisi) i odluka o njihovom izdavanju; račun domaćeg ili stranog lica, sa otpremnicom ili drugim pismenim dokazom o tome da je izvršni dužnik obavešten o njegovoj obavezi; izvod iz poslovnih knjiga o izvršenim komunalnim ili srodnim uslugama; obračun ili izvod iz poslovnih knjiga za potraživanje takse za javni medijski servis; javna isprava koja stvara izvršivu novčanu obavezu; bankarska garancija; akreditiv;overena izjava izvršnog dužnika kojom ovlašćuje banku da s njegovog računa prenese novčana sredstava na račun izvršnog poverioca; obračun kamate sa dokazom o osnovu dospelosti i visini potraživanja;privremena ili okončana situacija o izvršenim građevinskim radovima; obračun o nagradi i naknadi troškova advokata- reč je o verodostojnoj ispravi.

Ukoliko je, pak, reč o izvršnoj sudskoj odluci i sudskom poravnanju koji glase na davanje, činjenje, nečinjenje ili trpljenje; izvršnoj odluci donetoj u prekršajnom ili upravnom postupku i upravnom poravnanju koji glase na novčanu obavezu; izvodu iz Registra zaloge i izvodu iz Registra finansijskog lizinga; ugovoru o hipoteci i založnoj izjava; planu reorganizacije u stečajnom postupku čije je usvajanje rešenjem potvrdio sud; javnobeležničkoj ispravi koja ima snagu izvršne isprave; sporazumu o rešavanju spora putem posredovanja; odluci Ustavnog suda kojom je usvojen zahtev podnosioca ustavne žalbe za naknadu štete- u pitanju je izvršna isprava.

Nakon što ste utvrdili u koju grupu spada isprava koju Vi posedujete, na red dolazi pokretanje izvršnog postupka, odnosno postupka prinudne naplate duga.

IZVRŠNI POSTUPAK (POSTUPAK PRINUDNE NAPLATE DUGA)

Postupak prinudne naplate duga, odnosno izvršni postupak pokreće se podnošenjem predloga za izvršenje nadležnom sudu (a kada su u pitanju dugovi po osnovi pružene komunalne delatnosti predlog za izvršenje se podnosi naposredno nadležnom javnom izvršitelju).

Nakon toga, sud donosi rešenje o izvršenju koje dostavlja izvršnom dužniku, koji ima pravo na žalbu protiv istog u roku od 8 dana od dana prijema navedenog rešenja, ali iz razloga koji su takstativno pobrojani važećim Zakonom o izvršenju i obezbeđenju (a kada je u pitanju rešenje o izvršenju doneto na osnovu verodostojne isprave, izvršni dužnik može podneti prigovor).

Dalji postupak izvršenja sprovodi Javni izvršitelj.

KAKO SE DUGOVANI NOVAC NAPLAĆUJE U IZVRŠNOM POSTUPKU?

Osnovne radnje putem kojih se vrši naplata novčanog potraživanja jesu: prodaja nepokretnosti izvršnog dužnika (kuća, stan, zemljišta, njive…), prodaja pokretnih stvari izvršnog dužnika (najčešće automobili), zajednička prodaja nepokretnosti i pokretnih stvari, prenos novčanog potraživanja izvršnog dužnika (kada lice koje duguje Vama ima potraživanje prema nekom drugom licu-možete preuzeti  to potraživanje i na taj način se namiriti, odnosno naplatom duga koje neko treće lice ima prema Vašem dužniku), prenos zarade izvršnog dužnika, prenos novčanih sredstava s računa izvršnog dužnika kod banke, prenos sredstava sa štednog uloga ili tekućeg računa izvršnog dužnika, prodaja finansijskih instrumenata izvršnog dužnika, prodaja udela izvršnog dužnika u privrednim subjektima i prenos potraživanja izvršnog dužnika da mu se predaju ili isporuče pokretne stvari ili preda nepokretnost i unovčenje drugih imovinskih prava izvršnog dužnika.

Da bi izvršenje bilo efikasno, važno je da predlog za izvršenje bude formalno i sadržinski uredan, te da sadrži što više podataka o imovini izvršnog dužnika.(u čemu Vam pomoć može pružiti advokat za izvršni postupak)

KOJE STVARI NIKADA NE MOGU DA BUDU PREDMET IZVRŠENJA?

Izvršni poverilac ne može prinudno naplatiti svoje potraživanje na sledećim stvarima: odeća, obuća i drugi predmeti za ličnu upotrebu, posteljne stvari, posuđe, deo nameštaja koji je neophodan izvršnom dužniku i članovima njegovog domaćinstva, šporet, frižider i peć za grejanje, hrana i ogrev koji su izvršnom dužniku i članovima njegovog domaćinstva potrebni za tri meseca, gotov novac izvršnog dužnika koji ima stalna mesečna primanja do mesečnog iznosa koji je zakonom izuzet od izvršenja, srazmerno vremenu do narednog primanja, ordenje, medalje, ratne spomenice i druga odlikovanja i priznanja, lična pisma, rukopisi i drugi lični spisi i porodične fotografije izvršnog dužnika, pomagala koja su osobi sa invaliditetom ili drugom licu s telesnim nedostacima neophodna za obavljanje životnih funkcija, kućni ljubimac.

Takođe, predmet izvršenja ne mogu biti objekti, oružje i oprema koji su namenjeni odbrani i bezbednosti Republike Srbije, kao ni nepokretne ni pokretne stvari koje koriste državni organi za obavljanje poslova iz svoje nadležnosti.

TROŠKOVI IZVRŠNOG POSTUPKA

Za kraj, ističemo da troškove celokupnog izvršnog postupka unapred snosi izvršni poverilac, ali po okončanju postupka naplate i taj novčani iznos se naplaćuje od izvršnog dužnika se i vraća izvršnom poveriocu.

Ukoliko ste u ovom tekstu prepoznali svoj problem, budite slobodni da nas kontaktirate, putem https://bozoviclegal.com/kontakt/.

Advokat Katarina S. Božović